Kromatografi, karmaşık bir karışım içindeki bileşenleri ayırma ve tanımlama amacıyla kullanılan bir analiz yöntemidir. Bu yöntem, karışımın bir taşıyıcı (sıvı veya gaz) üzerinde hareket ettiği bir faz ile etkileşime girerken farklı hızlarda ayrışmasına dayanır. Ayrışan bileşenler, bir dedektör tarafından tespit edilir ve sonuçlar genellikle bir kromatogram olarak ifade edilir. İşte bazı yaygın kromatografi yöntemleri: 

Gaz Kromatografisi (GC): GC, taşıyıcı gazın bir kolon boyunca hareket ettiği ve analitlerin bu gaz tarafından taşındığı bir yöntemdir. Farklı bileşenler, taşıyıcı gazın ve sabit bir fazın (kolon iç yüzeyi kaplanmış bir malzeme) arasındaki etkileşim farklılıkları nedeniyle farklı hızlarda ayrılır. GC, uçucu veya uçucu olan bileşenleri analiz etmek için yaygın olarak kullanılır. 

Sıvı Kromatografisi (LC): LC, bir taşıyıcı sıvı fazın sabit bir fazdan (kolon içinde bir malzeme) geçirildiği bir yöntemdir. Bileşenler, sıvı fazın ve sabit fazın arasındaki etkileşim farklılıkları nedeniyle ayrılır. LC, polar veya polar olmayan bileşenleri analiz etmek için kullanılabilir ve birçok alt türü vardır, örneğin yüksek performanslı sıvı kromatografisi (HPLC) ve ters faz sıvı kromatografisi (RP-HPLC) gibi. 

İyon Değişim Kromatografisi (IEC): IEC, bir taşıyıcı sıvı fazın bir iyon değişim kolonu içinden geçirildiği bir yöntemdir. Bu kolon, yüklü iyonları tutma yeteneğine sahip bir reçine ile doldurulmuştur. Analitler, taşıyıcı sıvı ve iyon değişim reçinesi arasında meydana gelen iyon değişim reaksiyonlarına dayanarak ayrılır. 

Süperkritik Sıvı Kromatografisi (SFC): SFC, taşıyıcı sıvının kritik noktasının (süperkritik nokta) üzerinde olduğu bir sıvı kromatografisi türüdür. Sıvı, bir gazın yoğunluğu ve bir sıvının viskozitesi arasında bir yerde olduğu özel koşullarda kullanılır. Bu yöntem, polimerler, doğal ürünler ve farmasötik bileşiklerin analizi için kullanılabilir. 

Gel Permeasyon Kromatografisi (GPC): GPC, polimerlerin molekül ağırlıklarını belirlemek için kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntem, bir jel malzemesi kullanılan boyut ayrımı kromatografisinin bir türüdür. Polimerler, jel matrisinde farklı hızlarda hareket eder ve bu, molekül ağırlığına göre ayrılmasını sağlar. 

Kromatografi yöntemleri, analizde yüksek hassasiyet, seçicilik ve çözünürlük sağlayan güçlü araçlardır. Laboratuvarlarda birçok farklı uygulama alanında kullanılırlar, örneğin ilaç endüstrisinde, gıda analizinde, çevre kontrolünde ve biyokimya alanında. Bu yöntemler, bileşenlerin ayrılması ve tanımlanması için önemli araçlar sağlar.