Kişisel Veri İşlemenin Yasal Koşulları: Kvkk’ya Göre Neler Serbest, Neler Değil?

6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK), Türkiye'deki kişisel verilerin nasıl işleneceğini, saklanacağını ve korunacağını düzenleyen temel yasal çerçeveyi oluşturur. Kişisel verilerin işlenmesi, yalnızca belirli koşullar altında serbesttir ve KVKK, bu koşulları net bir şekilde tanımlar. Kişisel verilerin işlenmesi, genellikle veri sahibinin açık rızasıyla yapılır, ancak kanunda öngörülen bazı istisnalar da vardır.

KVKK, kişisel verilerin işlenmesinin sınırlarını çizerek, veri sahiplerinin haklarını korumayı amaçlar. Açık Rıza: Kişisel Verilerin İşlenmesinde Temel İlk Adım Kişisel verilerin işlenmesinin temel koşulu, veri sahibinin açık rızasıdır. Veri sahiplerinin kişisel verilerinin işlenmesi için, serbestçe ve bilgilendirilmiş şekilde onay vermeleri gerekir. Açık rıza, veri sahibinin özgür iradesiyle, belirli bir amaç için verilmiş olmalıdır ve herhangi bir baskı altında olmamalıdır. Bu rıza, veri işleme sürecinin her aşamasında alınmalı ve gerektiğinde geri çekilebilir olmalıdır.

Kişisel verilerin yalnızca belirli bir amaç için işlenmesi ve bu amacın dışında kullanılmaması esastır. Yasal Zorunluluklar ve Sözleşmesel Gereklilikler KVKK, açık rızadan bağımsız olarak, kişisel verilerin işlenmesini meşru kılacak başka bazı koşulları da tanımaktadır. Bu koşullar arasında, veri işleme işleminin yasal bir zorunluluk veya sözleşmesel gereklilik olması gibi durumlar yer alır. Örneğin, bir iş sözleşmesi kapsamında çalışan kişilerin kişisel verileri, sözleşmenin gerektirdiği şekilde işlenebilir. Ayrıca, belirli verilerin işlenmesi, yasal bir yükümlülüğün yerine getirilmesi için de gerekli olabilir.

Örneğin, vergi mevzuatı gereği belirli bilgilerin toplanması veya bir düzenleyici kurumun talebi üzerine verilerin sağlanması gerektiğinde, rıza alınmadan veri işlenebilir. Hukuki Menfaat ve İlgili Kişilerin Hakları Veri sorumlusu, meşru menfaat temelinde de kişisel verileri işleyebilir. Bununla birlikte, bu menfaatin, veri sahibinin haklarıyla dengelenmesi gerekir. Veri sahibinin haklarının ihlal edilmemesi için veri sorumlusu, meşru menfaatin varlığına ve bu menfaatin veri sahibinin kişisel hakları ile çelişmediğine dair değerlendirme yapmalıdır.

Bu, veri sorumlusunun, veri sahibinin menfaatlerine zarar vermemek için gereken önlemleri alması gerektiği anlamına gelir. Örneğin, bir işletme, iş yerindeki verimliliği artırmak amacıyla çalışanlarının verilerini toplamak isteyebilir, ancak bu verilerin toplanması, çalışanların mahremiyetini ihlal etmeyecek şekilde yapılmalıdır. Özel Nitelikli Kişisel Veriler KVKK, özel nitelikli kişisel veriler için daha sıkı düzenlemeler getirmiştir. Bu veriler, kişinin ırkı, dini, sağlık durumu, biyometrik veriler gibi daha hassas bilgileridir.

Bu tür verilerin işlenmesi, genellikle veri sahibinin açık rızasına dayalı olmalıdır. Ancak, belirli istisnalar da mevcuttur; örneğin, sağlığına dair veriler yalnızca bir sağlık hizmeti sunulması amacıyla ve belirli güvenlik önlemleri altında işlenebilir. Bu verilerin korunması, veri sorumlularının ekstra güvenlik önlemleri almasını gerektirir. Veri İşlemenin Yasal Sınırlamaları ve Uygulama Alanları KVKK, kişisel verilerin işlenmesinin bazı sınırlarını belirler.

Verilerin yalnızca belirli, açık ve meşru amaçlarla toplanması gerektiği gibi, verilerin yalnızca belirli bir süre saklanması gerektiği de belirtilmiştir. Verilerin gereksiz yere toplanması, fazla saklanması veya üçüncü kişilerle paylaşılması, kişisel veri işleme ilkesine aykırı olur ve bu durum, kanuna aykırı sonuçlar doğurabilir. Veri sorumluları, kişisel verileri yalnızca belirli bir süreyle ve yasal gerekliliklere uygun şekilde saklamalıdır.