Batman'ın Tarihçesi

Batman'ın tarihi hakkında bilgiler genellikle halk hikayeleri, mitler ve tarih kayıtlarından gelmektedir. Ortak verilere göre, M.Ö. 550 yılı civarında, MED kralı Abtyagestin'in torunu Kyros karşıtı Erpagazso'nun yenilmesi sonucunda MED asilzadeleri utancından dolayı MED'lerin yaşadığı Media bölgesinin kuzey batı ucundaki topraklara çekildiği bilinmektedir. Başka bir görüşe göre ise Kyros'un egemenliği altında kalmamak için bu bölgeye yerleştiği söylenmektedir. Bu dönemde, karaçalı, sazlık ve bataklıktan oluşan bu bölgede yapay bir adacık oluşturularak, adına "ELEKHAN" denilmiştir. ELEKHAN, 194 yıl bağımsız ve mutlu bir dönem yaşadıktan sonra M.Ö. 352 yılında Büyük İskender'in istilasına uğramıştır. Daha sonra çeşitli medeniyetlerin hakimiyetine girmiştir, bunlar arasında Lesepkoslar, Partlar, Romalılar, Sasani ve Bizans bulunmaktadır. 

1515 yılında, Osmanlı İmparatorluğu'nun Bağdat seferi sırasında, 4. Murat'ın kendisine büyük yararlıklar gösteren Turhan oğlu Mahmut Paşa'ya Batman'ın bulunduğu bölgeyi verdiği bilinmektedir. Bu dönemde bölge, "ELEKHAN" adıyla anılmaktaydı ve sonradan "ILUH" olarak değişmiştir. İluh köyü olarak kayıtlara geçmiş ve Siirt vilayeti, Elmedin kazasına bağlı olarak varlığını sürdürmüştür. 

Elmedine yerleşim birimi, 1926-27 yıllarında bugünkü Batman Çayının taşması nedeniyle haritadan silinmiş ve İluh köyü Beşiri (Kobin) ilçesine bağlanmıştır. Batman isminin nereden geldiği hakkında kesin bir bilgi olmamakla birlikte, genel olarak bölgedeki bir deneme kulesinin bulunduğu yerin Batman adını aldığı düşünülmektedir. 

1937 yılında bucak haline getirilen Iluh, 1940'lı yılların sonları ile 1950'li yılların başlarında bölgedeki petrol filizlerinin değerlendirilmesi sonucunda büyük bir gelişme yaşamıştır. Bu gelişmeler üzerine 2 Eylül 1957 tarihinde ilçe teşkilatı olarak kabul edilmiştir. 1955 yılında Iluh'un nüfusunun kaydedilmesiyle 2 Kasım 1955 tarihinde Belediye teşkilatı kurulmuş ve 16 Mayıs 1990'da Türkiye'nin 72. ili olmuştur. Bu dönemsel gelişmeler, Iluh'un sosyo-ekonomik yapısında önemli değişikliklere yol açmış ve bölgenin modernleşme sürecini hızlandırmıştır.

Batman'ın Yüzölçümü / Nüfusu / İklimi 

Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin önemli şehirlerinden biri olan Batman, zengin kültürel mirası ve eşsiz doğal güzellikleriyle dikkat çeker. Bu yazıda, Batman'ın yüzölçümü, nüfusu ve iklimi gibi temel özelliklerini ele alacağız.

Yüzölçümü

Batman'ın yüzölçümü yaklaşık olarak 4,659 kilometrekare civarındadır. Orta büyüklükteki bu alan, şehrin dağlık ve verimli ovaları içine almasına imkan tanır.

Nüfus

Son verilere göre, Batman'ın nüfusu yaklaşık olarak 600,000 kişi civarındadır. Bu nüfus, şehrin çeşitli kültürel ve etnik gruplardan oluşan dinamik bir topluluğa sahip olduğunu göstermektedir.

İklimi

Batman, tipik olarak karasal iklim etkisi altındadır. Bu iklim tipi, sıcak ve kurak yazlar ile soğuk ve yağışsız kışları içerir. Ancak, ilkbahar ve sonbahar ayları daha ılıman geçer. Şehir, tarım ve hayvancılık gibi faaliyetler için uygun bir iklim sunar.

Batman, zengin kültürel dokusu ve doğal güzellikleriyle bölgenin önemli şehirlerinden biridir. Yüzölçümü, nüfusu ve iklimiyle dikkat çeken bu şehir, tarih boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmış ve benzersiz bir mirasa sahiptir.

Batman'da Mutlaka Görülmesi Gereken Yerler

Batman, Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan ve zengin tarihi dokusu, eşsiz doğal güzellikleri ile dikkat çeken bir şehirdir. Hasankeyf başta olmak üzere birçok tarihi ve doğal güzelliği bünyesinde barındıran Batman, keşfedilmeyi bekleyen bir hazinedir. İşte Batman'da mutlaka görülmesi gereken yerler:

Hasankeyf
Dicle Nehri'nin kıyısında yer alan Hasankeyf, 12.000 yıllık bir tarihe sahip bir yerleşim yeridir. Bu tarihi kent, mağaralar, ortaçağ köprüleri, eski camiler ve evleri ile zengin bir kültürel mirasa ev sahipliği yapmaktadır. Ancak Hasankeyf, Ilısu Barajı'nın inşası nedeniyle sular altında kalmış olabilir, bu nedenle ziyaret etmeden önce güncel durumu kontrol etmek önemlidir.

Mor Kiryakus Manastırı
Batman’a bağlı Bekirhan beldesinde bulunan Mor Kiryakus Manastırı, 5. yüzyılda inşa edilmiş önemli bir Hristiyan yapılarından biridir. Manastır, tarihi dokusu ve mimarisiyle dikkat çeker.

Malabadi Köprüsü
Diyarbakır yolunda, Batman’a 30 km mesafede yer alan Malabadi Köprüsü, Selçuklu döneminden kalma etkileyici bir mimari yapıdır. Köprü, geniş kemer açıklığı ve zarif tasarımı ile mühendislik ve mimarlık alanında dikkat çekici bir eserdir.

Batman Çayı ve Hevsel Bahçeleri
Batman Çayı, şehir merkezinden geçer ve Diyarbakır'ın UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan Hevsel Bahçeleri'ne doğru akar. Bu bölge, yürüyüş yapmak ve doğanın tadını çıkarmak için idealdir.

Zeynel Bey Türbesi
Hasankeyf’te bulunan Zeynel Bey Türbesi, Akkoyunlular döneminden kalma önemli bir yapıdır. Eşsiz çini işlemeleriyle dikkat çeken bu türbe, Hasankeyf’in sular altında kalmasıyla birlikte yeni bir konuma taşınmıştır.

Batman Müzesi
Batman Müzesi, bölgenin arkeolojik ve etnografik eserlerini sergileyen bir müzedir. Müzede, bölgedeki kazılardan çıkarılan birçok tarihi eser bulunmaktadır, bu da ziyaretçilere bölgenin zengin tarihine dair kapsamlı bilgiler sunar.

İluh Deresi ve Bahçeleri
Batman’ın doğal güzelliklerinden biri de İluh Deresi ve çevresindeki bahçelerdir. Özellikle bahar aylarında yeşillikler içinde bir manzara sunar ve piknik yapmak için idealdir.

Raman Dağı
Batman şehir merkezine yaklaşık 20 km mesafede bulunan Raman Dağı, trekking ve doğa yürüyüşleri için mükemmel bir yerdir. Dağın zirvesinden Batman ovasının panoramik manzarası izlenebilir.

Batman ve çevresi, hem tarihi hem de doğal güzellikleriyle ziyaretçilere benzersiz bir deneyim sunar. Bu eşsiz yerleri keşfetmek, tarih ve doğa severler için unutulmaz anlar yaşatacaktır.

Batman'ın Meşhur Yemekleri 

Batman, Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde bulunan ve zengin bir mutfak kültürüne sahip olan bir şehirdir. Yöresel tatlar genellikle et ağırlıklı olup, baharatlarla zenginleştirilir. İşte Batman'ın meşhur yemeklerinden bazıları: 

Kuzu Tandır: Batman mutfağının en sevilen yemeklerinden biridir. Kuzu eti, uzun saatler boyunca özel tandır fırınlarında pişirilir ve yumuşacık bir kıvama gelir. Genellikle pilav veya bulgur pilavı ile servis edilir. 

Bostana: Batman'ın geleneksel yemeklerinden biri olan bostana, kuzu eti, patlıcan, biber ve domates ile hazırlanan bir tür güveç yemeğidir. Baharatlarla lezzetlendirilir ve fırında pişirilir. 

Ekşili Köfte: Et ve bulgurdan yapılan köfteler, yoğurtlu ekşili sosla servis edilir. Ekşili sos genellikle nar ekşisi ve limon suyu ile hazırlanır, köftelerin üzerine dökülerek servis edilir. 

Batman Çöreği: Yöreye özgü bir çeşit hamur işi olan Batman çöreği, peynir, zeytin, patates veya kıyma gibi çeşitli malzemelerle doldurulur. Tuzlu ve doyurucu bir atıştırmalık olarak tüketilir. 

Lahana Dolması: Lahana yaprakları içine pirinç, kıyma, soğan ve baharatlar konularak hazırlanan bu lezzetli dolma, sarmalar halinde kaynatılarak pişirilir. Yoğurtla servis edilir. 

Batman Kebabı: Yöreye özgü kebap çeşitlerinden biridir. Kuzu etiyle yapılan bu kebap, közde pişirilir ve genellikle lavaş veya pide ile servis edilir. 

Mumbar Dolması: Kuzu bağırsakları içine pirinç, kıyma, baharatlar ve soğan konularak hazırlanan mumbar dolması, kaynar suda haşlanarak pişirilir ve genellikle yoğurtla servis edilir. 

Saparnı: Batman yöresine özgü bir yemektir. Buğday unu, su ve baharatlarla yoğrulup köfte şekli verilir ve haşlanarak pişirilir. Yoğurt veya sos ile servis edilir. 

Dıvıl (Kuzu Haşlama): Kuzu etinin kemikli olarak haşlanmasıyla hazırlanan bu lezzetli yemek, genellikle düğün ve bayram gibi özel günlerde yapılan geleneksel bir yemektir. 

Batman'ın meşhur yemekleri genellikle et ağırlıklı olup, bol baharat kullanımıyla dikkat çeker. Yöresel tatlarını denemek için Batman'ı ziyaret edenler, bu lezzetli yemeklerin tadını çıkarabilir ve şehrin zengin mutfak kültürünü keşfedebilirler.

Batman'da Ne Yenir?

Türkiye'nin güneydoğusunda, tarih ve doğanın kucaklaştığı bir şehir olan Batman, sadece manzaralarıyla değil, aynı zamanda muhteşem lezzetleriyle de ziyaretçilerini büyülüyor. Güneydoğu Anadolu'nun zengin ve çeşitli mutfağından izler taşıyan Batman mutfağı, et, hamur işleri ve tatlılarla dolu bir lezzet festivali sunuyor. Şimdi sizleri, Batman mutfağının gizemli dünyasına bir yolculuğa çıkarmaya davet ediyoruz! 

Kaburga Dolması: Şehrin Görkemli Lezzeti 

Batman mutfağının belki de en gözde lezzetlerinden biri olan Kaburga Dolması, etin ve baharatların ustaca harmanlanmasıyla ortaya çıkan bir şölen. Lokum gibi eti ve aromatik pirinç dolgusuyla bu lezzeti denemeden Batman'dan ayrılmayın. 

Şam Böreği: Çıtır Çıtır Bir Atıştırmalık 

Çay saatlerinin vazgeçilmezi olan Şam Böreği, Batman'da da sıkça tercih edilen bir lezzet. İncecik hamurunun içinde kıyma veya peynirle buluşan bu börek, damakları şenlendiren bir lezzet şöleni sunuyor. 

Mumbar Dolması: Görüntüsüyle ve Lezzetiyle Etkileyen Bir Yemek 

Yoğun baharatları ve özenle hazırlanan iç harcıyla Mumbar Dolması, görenleri ve yiyenleri kendine hayran bırakıyor. Güneydoğu Anadolu'nun en ünlü yemeklerinden biri olan Mumbar Dolması, Batman mutfağının da gurur kaynaklarından biri. 

Perde Pilavı: Et ve Pilavın Uyumu 

Görüntüsüyle değişik bir lezzet olan Perde Pilavı, etin ve pilavın muhteşem uyumunu sunuyor. Batman'ın en sevilen yemeklerinden biri olan Perde Pilavı'nı denemeden şehirden ayrılmayın. 

Tandır Ekmeği: Anadolu'nun Efsanevi Lezzeti 

Tandır Ekmeği, sıcacık ve taze lezzetiyle Batman'ın en çok tercih edilen ekmek çeşitlerinden biri. Yemeklerin yanında veya çay saatlerinde afiyetle tüketebileceğiniz bu ekmeği tatmadan Batman maceranızı tamamlamayın. 

Bu lezzet dolu yolculukta Batman mutfağının diğer gizemli lezzetlerini de keşfetmek için şehri ziyaret etmeyi unutmayın. Her biri özenle hazırlanan ve geleneksel tariflerle sunulan bu lezzetler, damaklarınızda unutulmaz bir iz bırakacak.

Batman'da Ne Yapılır?

Batman, tarihi ve doğal güzellikleriyle dolu bir şehirdir. İşte Batman'da yapabileceğiniz bazı aktiviteler:

Hasankeyf Antik Kenti'ni Ziyaret Etmek: Hasankeyf, tarihi ve kültürel mirasıyla ünlü bir antik kenttir. Dicle Nehri'nin kenarında yer alan bu antik şehri ziyaret ederek tarihi yapıları ve mağaraları keşfedebilirsiniz.

Mor Kiryakus Manastırı'nı Görmek: Batman'ın Sason ilçesinde bulunan Mor Kiryakus Manastırı, tarihi ve dini önemiyle bilinir. 4. yüzyıldan kalma bu manastırı ziyaret ederek tarihi atmosferi yaşayabilirsiniz.

Dünya Mirası Güneydoğu Anadolu'da Gezinti: Batman, dünya mirası olarak kabul edilen Hasankeyf başta olmak üzere, Anadolu'nun en ilginç tarih öncesi ve tarihi yerlerine ev sahipliği yapar.

Ziyaretçi Merkezlerini Keşfetmek: Batman'da bulunan ziyaretçi merkezleri, şehrin doğal ve tarihi mirasını tanıtmak için harika birer kaynaktır. Bu merkezleri ziyaret ederek bölgenin kültürü ve doğal yaşamı hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz.

Batman Parkı'nda Dinlenmek: Şehir merkezinde bulunan Batman Parkı, dinlenmek ve doğanın tadını çıkarmak için ideal bir yerdir. Yeşil alanlarında piknik yapabilir, çocuklarınızla vakit geçirebilirsiniz.

Sason Kalesi'ni Ziyaret Etmek: Sason ilçesinde bulunan Sason Kalesi, tarihi ve mimari açıdan önemli bir yapıdır. Kaleyi ziyaret ederek şehrin geçmişine tanıklık edebilirsiniz.

Doğa Yürüyüşleri ve Trekking: Batman ve çevresi, doğal güzellikleriyle ünlüdür. Yürüyüş ve trekking rotaları boyunca doğanın tadını çıkarabilir, muhteşem manzaraları keşfedebilirsiniz.

Yöresel Lezzetleri Tatmak: Batman mutfağı, zengin ve lezzetli yemekleriyle ünlüdür. Yöresel restoranlarda bulunan özel lezzetleri tatmadan şehirden ayrılmayın.

Batman, kültürel ve doğal mirasıyla zengin bir şehirdir. Bu aktiviteleri yaparken şehrin kendine özgü atmosferini ve misafirperverliğini de deneyimleyebilirsiniz.