Bartın'ın Tarihçesi

Bartın'ın adının kaynağı, antik çağlarda Parthenios olarak bilinen Bartın Irmağı'ndan gelir. Parthenios, Yunan mitolojisinde tanrıların babası Okeanos'un çocuklarından biri olan ve "Sular Tanrısı" olarak bilinen bir tanrıdır. Dolayısıyla Bartın ismi, "Sular İlahı" veya "Muhteşem Akan Su" anlamlarını taşır. Antik çağda Parthenios adıyla bilinen Bartın Irmağı'nın kıyısında kurulan Bartın Kenti, zamanla Parthenia adıyla anılmış ve bu isim zamanla Bartın'a dönüşmüştür. 

Eski çağlarda Bartın'ın ilk sahipleri M.Ö. 14. yüzyılda Gaskalar ve M.Ö. 13. yüzyılda Hititlerdir. Daha sonra Bartın ve çevresi, Bitinyalılar ve Paflagonyalılar gibi farklı medeniyetlerin egemenliği altına girmiştir. Bu süreçte, Amasra ve çevresi Fenikelilerin hakimiyetine girmiştir. M.Ö. 9. yüzyılda Akdeniz'deki güç dengelerinin değişmesiyle Fenikeliler ve Karyalılar yöreyi terk etmiştir. Bartın ve çevresi daha sonra Kimmerler, Lidyalılar ve Perslerin egemenliğine girmiştir. M.Ö. 334 yılında İskender tarafından Perslerin hakimiyetine son verilmiş ve bölge Makedonya Krallığı'nın egemenliğine girmiştir. Amasra ise bu dönemde Kraliçe Amastris'in yönetimi altına girmiştir. 

Bizans döneminde Bartın ve Amasra, Roma İmparatorluğu'nun ve sonrasında Bizans İmparatorluğu'nun hakimiyeti altında kalmıştır. Ortaçağda Bartın ve çevresi, Peçenekler, Kumanlar, Müslüman Araplar, Selçuklular ve Rusların akınlarına hedef olmuştur. 

Türklerin yöreye ilgisi 1084 yılında başlamıştır. Emir Karatigin'in Sinop, Çankırı, Kastamonu ve Zonguldak'ı alarak Bartın, Ulus, Eflani, Safranbolu ve Devrek'i içeren bir Türk Emirliği kurmasıyla Türklerin bölgedeki hakimiyeti başlamıştır. Ancak, 1096 yılında başlayan Haçlı Seferleri nedeniyle Türklerin yerleşimi sıkıntıya girmiştir. 

Osmanlı döneminde Bartın 1461 yılında tekrar Osmanlı İmparatorluğu egemenliğine girmiştir. Fatih Sultan Mehmet döneminde Bartın ve çevresi Osmanlı topraklarına katılmıştır. Bartın, Osmanlı döneminde çeşitli idari değişikliklere uğramış ve 1811 yılında Kastamonu Vilayetine bağlı bir sancak haline gelmiştir. Bu dönemde ticari potansiyeliyle önemli bir pazar yeri haline gelmiştir. 

Cumhuriyet döneminde Bartın, Zonguldak Mutasarrıflığı'na bağlanmış ve 1924 yılında Zonguldak'ın il olmasıyla bu ilin ilçesi olmuştur. 1991 yılında ise il statüsüne kavuşmuştur. Bartın'ın ilçeleri arasında Amasra, Ulus ve Kurucaşile bulunmaktadır.

Bartın'ın Yüzölçümü / Nüfusu / İklimi 

Karadeniz Bölgesi'nin incisi Bartın, doğal güzellikleri ve tarihi mirasıyla dikkat çeken bir şehirdir. Bu yazıda, Bartın'ın yüzölçümü, nüfusu ve iklimi gibi temel özelliklerine odaklanacağız.

Yüzölçümü
Bartın'ın yüzölçümü yaklaşık olarak 2,080 kilometrekare civarındadır. Bu görece küçük yüzölçümü, şehrin Karadeniz kıyısında yer almasına rağmen zengin doğal güzellikleri içermesine olanak sağlar.

Nüfus
Son verilere göre, Bartın'ın nüfusu yaklaşık olarak 200,000 kişi civarındadır. Bu nüfus, şehrin kültürel yapısını zenginleştiren çeşitli topluluklardan oluşur.

İklimi
Bartın, genellikle Karadeniz iklimi etkisi altındadır. Bu iklim tipi, ılıman ve nemli bir yapıya sahiptir. Yazlar serin ve yağışlı geçerken kışlar ılık ve nemlidir. Bu iklim özellikleri, Bartın'ın yeşil ve verimli doğasını şekillendirir ve tarımsal faaliyetler için uygun bir ortam sunar.

Bartın, küçük yüzölçümüne rağmen sahip olduğu doğal güzellikler, tarihi miras ve canlı kültürel hayatıyla Karadeniz'in önemli şehirlerinden biridir. Yemyeşil ormanları, temiz denizi ve sıcakkanlı insanlarıyla Bartın, ziyaretçilere unutulmaz bir deneyim sunar.

Bartın'da Mutlaka Görülmesi Gereken Yerler

Bartın, Karadeniz'in etkileyici doğal güzellikleri ve zengin tarihi mirasıyla ön plana çıkan bir şehirdir. Tavşan Adası'ndan Küre Dağları Milli Parkı'na, İnkumu Plajı'ndan Amasra Müzesi'ne kadar birbirinden çeşitli ve keyifli turistik destinasyonlara ev sahipliği yapar. Doğaseverler, tarih meraklıları ve deniz tutkunları için keşfedilmeyi bekleyen pek çok yer bulunmaktadır. Tavşan Adası: Tavşan Adası, Bartın şehir merkezine yaklaşık 17 km uzaklıkta yer alır ve Tarihi Amasra Kemere Köprüsü'nün karşısında bulunur. Ada, adını geçmişte bölgeye bırakılan tavşanlardan almıştır. Tavşan Adası, yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çeken önemli bir turistik destinasyondur. Ziyaretçiler, adada yaşayan tavşanları gözlemleyebilir ve tarihi kalıntıları keşfedebilirler. Ayrıca, Cenevizlilerden kalma Bizans Kilisesi ve manastır gibi tarihi yapılar da adada bulunmaktadır.

Küre Dağları Milli Parkı: Bartın ile Kastamonu arasında bulunan milli park, Bartın'ın şehir merkezine yaklaşık 62 km uzaklıktadır. 2000 yılında milli park ilan edilen bölge, kanyonlar, şelaleler, ormanlar ve mağaralar ile çevrilidir. Zengin bir biyoçeşitliliğe ev sahipliği yapar ve pek çok endemik bitki türüne ev sahipliği yapar. Parkta doğa yürüyüşleri, kampçılık, dağ bisikleti gibi doğa aktiviteleri yapabilirsiniz.

İnkumu Plajı: Bartın şehir merkezine yaklaşık 15 km uzaklıkta bulunan İnkumu Plajı, temiz ve berrak denizi ile dikkat çeker. 3 km uzunluğundaki plajı, altın sarısı kumu ve doğal güzellikleriyle bilinir. Yaz aylarında deniz, kum ve güneşin tadını çıkarabileceğiniz popüler bir destinasyondur.

Amasra Müzesi: Bartın'ın Amasra ilçesinde bulunan müze, şehrin 4000 yıllık tarihini gözler önüne serer. 1982 yılından bu yana hizmet veren müze, arkeolojik ve etnografik eserlerin sergilendiği 4 sergi salonuna sahiptir. Amasra Müzesi, bölgenin kültürel mirasını keşfetmek isteyenler için önemli bir duraktır.

Güzelcehisar Lav Sütunları: Bartın'ın Merkez ilçesinde yer alan lav sütunları, Türkiye'nin ender doğal güzelliklerinden biridir. Binlerce yıl önce oluşmuş olan lav akıntıları, 50-100 cm çapında ve 30 metreyi aşan yükseklikte sütunlar oluşturmuştur. Bölge, doğa severler için harika bir keşif noktasıdır.

Ulukaya Şelalesi: Bartın'ın Ulus ilçesinde bulunan şelale, 20 metre yükseklikten akar ve etkileyici bir doğa manzarası sunar. Şelalenin döküldüğü yerde geniş bir gölet bulunur ve ziyaretçilere serinlemek ve doğanın tadını çıkarmak için mükemmel bir ortam sunar.

Direkli Kaya: Amasra ilçesinde yer alan Direkli Kaya, Cenevizliler tarafından inşa edilmiş 7 metre uzunluğunda bir yapıdır. Denizi aydınlatmak amacıyla inşa edilen bu tarihi yapı, harika bir manzaraya sahiptir ve ziyaretçilerine bölgenin tarihini ve mimarisini keşfetme fırsatı sunar.

Çekiciler Çarşısı: Bartın'ın Amasra ilçe merkezinde bulunan çarşı, geleneksel ahşap işçiliğiyle üretilen ev eşyalarını satan atölyelerle ünlüdür. Çekiciler Çarşısı, ziyaretçilere tarihi bir atmosfer sunar ve Bartın'ın el sanatları ve kültürel mirası hakkında bilgi edinme fırsatı sunar.

Ulu Yayla: Bartın'ın Ulus ilçesine bağlı olan Ulu Yayla, yemyeşil doğası ve serin havasıyla ünlüdür. Yaz aylarında doğaseverlerin uğrak noktası olan yayla, huzurlu bir kaçamak için ideal bir yerdir. Ayrıca her Ağustos ayında çeşitli şenliklere ev sahipliği yapar.

Bu yerler, Bartın'ın doğal güzelliklerini, tarihini ve kültürel mirasını keşfetmek için harika bir başlangıç noktası sunar. Her biri kendine özgü bir atmosfere sahip olan bu yerler, ziyaretçilere unutulmaz deneyimler yaşatır.

Bartın'ın Meşhur Yemekleri 

Bartın, Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nde yer alan küçük ancak zengin bir mutfak kültürüne sahip olan bir şehirdir. Karadeniz'in taze ürünleriyle hazırlanan yöresel yemekler ve deniz ürünleriyle meşhurdur. İşte Bartın'ın meşhur yemeklerinden bazıları: 

Hamsi Tava: Karadeniz'in en ünlü balığı olan hamsi, Bartın'da da sıkça tüketilen bir lezzettir. Hamsiler, mısır unuyla kaplanıp kızartılarak veya yağda tavada pişirilerek servis edilir. 

Mısır Ekmeği (Mısır Ekmek): Bartın, Türkiye'de mısır ekmeğinin ünüyle bilinen nadir şehirlerden biridir. Yörede yetişen mısırın özel bir unu kullanılarak yapılan bu ekmek, lezzetiyle ünlüdür. 

Sinop Tava (Karadeniz Usulü Kızarmış Hamsi): Sinop tava olarak da bilinen bu lezzet, hamsilerin mısır unu ile kaplanıp kızartılmasıyla hazırlanır. Genellikle limon ve soğanla servis edilir. 

Palamut Tava: Karadeniz'in diğer bir ünlü balığı olan palamut, Bartın'da da tüketilen bir lezzettir. Palamutlar, mısır unuyla kaplanıp kızartılarak veya yağda tavada pişirilerek servis edilir. 

Mıhlama: Mısır unu, tereyağı ve peynirin bir araya getirilerek yapılan bu lezzetli yemek, özellikle kahvaltılarda ve soğuk kış günlerinde tercih edilir. Üzerine yumurta kırılarak servis edilir. 

Laz Böreği: Bartın mutfağında sıkça yapılan bir başka lezzet olan Laz böreği, ince yufkalar arasına peynir ve maydanoz konularak yapılan bir börektir. Üzerine yağ sürülerek fırında pişirilir. 

Cevizli Sucuk: Şeker, un, ceviz ve tarçın ile yapılan bu özel tatlı, Bartın'ın yöresel lezzetlerinden biridir. Sucuk şekline getirilerek sunulur ve genellikle kahve veya çay ile birlikte tüketilir. 

Köme: Karadeniz'in geleneksel tatlarından biri olan köme, mısır unu, pekmez ve cevizle yapılan bir tatlıdır. Özel günlerde ve bayramlarda sıkça yapılan ve tüketilen bir lezzettir. 

Bartın'ın meşhur yemekleri genellikle deniz ürünleri ve Karadeniz'in taze ürünleriyle hazırlanır. Balık, mısır ve yöresel peynirler, Bartın mutfağının vazgeçilmez unsurlarıdır. Bu lezzetleri tatmak, bölgenin zengin mutfak kültürünü keşfetmek için harika bir fırsattır.

Bartın'da Ne Yenir?

Bartın, ılıman iklimi ve zengin tarihi mirasıyla dikkat çeken bir kıyı şehridir. Medeniyetlere ev sahipliği yapmış olan bu şehir, turistik cazibesi ve eşsiz lezzetleriyle de bilinir. Bartın mutfağı, çeşitli kültürlerin etkisiyle şekillenmiş ve kendine özgü tatlar ortaya çıkmıştır. Özellikle deniz ürünlerinin bol olduğu bu şehirde, birbirinden lezzetli yöresel yemekler bulunmaktadır. 

Pum Pum Çorbası: Bartın'ın en sevilen çorbası olan Pum Pum Çorbası, mısır unu, et ve et suyuyla hazırlanır. Unun eklenmesi sırasında çıkardığı kabarcıkların oluşturduğu ses nedeniyle bu ismi almıştır. Üzerine eklenen kavurma ve tereyağıyla zenginleştirilen bu çorba, Bartın'ın vazgeçilmez lezzetlerindendir. 

Amasra Salatası: 27 çeşit malzeme ile hazırlanan Amasra Salatası, zeytinyağlı sosuyla birleştiğinde muhteşem bir lezzet sunar. Balık restoranlarında sıklıkla tercih edilen bu salata, Bartın'ın yöresel tatlarının en sevilenlerindendir. 

Yumurtalı İsbut: Yöresel isbut otlarından hazırlanan bu yemek, Bartın'ın popüler lezzetlerindendir. İsput otu, domates, biber ve yumurta ile zenginleştirilen bu yemek, hem ana yemeklerde hem de ara sıcaklarda tercih edilir. 

Şapşap Köftesi: Bartın'a özgü olan Şapşap Köftesi, dana veya kuzu kıymadan yapılan nefis bir yemektir. Farklı baharatlarla tatlandırılan bu köfte, şehrin karakteristik lezzetlerindendir. 

Kabak Burması: Amasra ilçesine özgü olan Kabak Burması, bal kabağı ile yapılan kuru ve hafif bir tatlıdır. Elde açılan incecik yufkaların içine cevizle doldurularak hazırlanan bu tatlı, şehrin en sevilen tatlılarındandır. 

Pirinçli Mantı: Bartın'ın özel lezzetlerinden olan Pirinçli Mantı, geleneksel mantıdan farklı olarak içerisinde pirinç bulundurur. Sarımsaklı yoğurt ve sos ile servis edilen bu lezzet, yöresel mutfakların en sevilen yemeklerindendir. 

Amasra Pidesi: Amasra ilçesinden adını alan bu pide, günlük taze sebzeler ve peynirlerle hazırlanır. Organik ve taze malzemelerle yapılan bu pide, şehrin en sevilen atıştırmalıklarından biridir. 

Tavuklu Köy Böreği: Bartın evlerinin vazgeçilmezi olan Tavuklu Köy Böreği, köy yumurtaları ile yapılan lezzetli bir börektir. Haşlanmış tavuk suyuna batırılan yufkaların tavuk ile birleştirilmesiyle hazırlanan bu börek, yöresel restoranların menülerinde sıkça yer alır. 

Gıcır: Bartın'ın yöresel yemekleri arasında bulunan Gıcır, diken ucu ismiyle bilinen bir ot çeşidinden yapılır. Gıcır otu, soğan ve yağda kavrularak hazırlanan bu yemek, çırpılmış yumurta ile servis edilir. 

Kırk Katlı Börek: Bartın mutfağının zahmetli ve lezzetli yemeklerinden olan Kırk Katlı Börek, kuru yufkaların arasına ceviz ve fındık içi konularak hazırlanır. Şehre özgü bu böreği, şehir merkezinde ve ilçelerinde bulunan restoranlarda deneyebilirsiniz. 

Bartın'ın zengin mutfağı, tarihi ve kültürel değerlerini yansıtan eşsiz lezzetleriyle her ziyaretçisine unutulmaz bir deneyim sunar. Şehirde bulunan yöresel restoranlarda, şehre özgü tatları deneyerek bu lezzet dolu serüvene ortak olabilirsiniz.

Bartın'da Ne Yapılır?

Bartın, Karadeniz Bölgesi'nde yer alan tarihi ve doğal güzellikleriyle ünlü bir ilimizdir. Bartın'da yapabileceğiniz bazı aktiviteler şunlardır: 

Amasra Gezisi: Bartın'ın en ünlü ilçesi olan Amasra, tarihi kaleleri, taş evleri, küçük limanı ve muhteşem deniziyle ziyaretçilerini büyüler. Amasra'da tarihi mekanları ziyaret edebilir, sahil boyunca yürüyüş yapabilir ve lezzetli deniz ürünleri tadabilirsiniz. 

Bartın Kalesi: Bartın'ın sembolü olan Bartın Kalesi, şehrin manzarasını kuşbakışı görmek için ideal bir noktadır. Kaleyi ziyaret ederek tarihi atmosferin tadını çıkarabilir ve harika fotoğraf kareleri yakalayabilirsiniz. 

Gökgöl Mağarası: Bartın'ın doğal güzelliklerinden biri olan Gökgöl Mağarası, muhteşem sarkıt ve dikitleriyle göz kamaştırır. Mağarayı ziyaret ederek doğal güzelliklere tanıklık edebilir ve macera dolu bir keşif yapabilirsiniz. 

Uluabat Gölü: Bartın'ın doğal bir cenneti olan Uluabat Gölü, temiz havası ve doğal güzellikleriyle sakin bir ortam sunar. Göl kenarında piknik yapabilir, doğa yürüyüşleri yapabilir ve kuş gözlemi yapabilirsiniz. 

Kent Ormanı: Bartın Kent Ormanı, şehrin stresinden uzaklaşmak ve doğayla iç içe zaman geçirmek için ideal bir mekandır. Burada yürüyüş yapabilir, spor aktiviteleri yapabilir ve piknik yapabilirsiniz. 

Kemere Köprüsü: Bartın'ın tarihi simgelerinden biri olan Kemere Köprüsü, Osmanlı döneminden kalma bir eserdir. Köprüyü ziyaret ederek tarihi atmosferi yaşayabilir ve fotoğraf çekebilirsiniz. 

Karadeniz Sahillerinde Dinlenme: Bartın, Karadeniz kıyısında yer aldığı için muhteşem plajlara sahiptir. Şehir merkezine yakın plajlarda denize girebilir, güneşlenip dinlenebilir ve deniz sporları yapabilirsiniz. 

Yöresel Lezzetlerin Tadı: Bartın'ın yöresel mutfağı, Karadeniz'in taze ve lezzetli ürünlerini kullanarak birçok lezzetli yemeği sunar. Özellikle hamsi, mısır ekmeği, mısır unu helvası ve mısır unu kavurması gibi yöresel tatları deneyebilirsiniz. 

Balıkçı Köyleri Ziyareti: Bartın çevresinde yer alan balıkçı köyleri, geleneksel yaşam tarzını koruyan yerlerdir. Bu köyleri ziyaret ederek yerel halkla tanışabilir, balıkçılık faaliyetlerini gözlemleyebilir ve yöresel kültürü yakından tanıyabilirsiniz. 

Müze Ziyareti: Bartın'da yer alan müzeler, şehrin tarihini ve kültürünü yansıtan önemli yerlerdir. Bartın Müzesi ve Arkeoloji Müzesi'ni ziyaret ederek şehrin geçmişine ve kültürel mirasına daha yakından bakabilirsiniz.